Inicjatywa ta rozpoczęła się dzięki stowarzyszeniu w mieście Belluno, ale obecnie rozszerzyła się na setki kościołów w wielu diecezjach w całych Włoszech, które przyłączają się do tej siódmej edycji. Długa noc kościołów rozpoczął się w 2016 roku i od tego czasu odbywa się corocznie.
Kościół angażuje się w życie społeczne każdego miasta, otwierając bezpłatnie wiele miejsc sakralnych, w których odbywają się wystawy, koncerty, wycieczki z przewodnikiem, odczyty, chwile refleksji.
To wydarzenie, które ma charakter ekumeniczny, gdyż uczestniczą w nim również inne kościoły chrześcijańskie, jest wspierane przez włoskie diecezje, ich wikariaty kultury, urzędy sztuki sakralnej, duszpasterstwa młodzieży i liczne inne wyznania religijne.
Długa Noc Kościołów jest imprezą całkowicie bezpłatną, utrzymującą się jedynie dzięki pomocy wielu wolontariuszy i stowarzyszeń, którzy co roku użyczają swojego czasu. Dlatego proponuje się wspomóc inicjatywę kulturalną darowiznami, aby z roku na rok mogła kontynuować i rozszerzać ten projekt.
Temat przewodni VII edycji
Temat wybrany na tę siódmą edycję to En-cuentra (In-contra), zrodzony z nadziei, że znów będziemy mogli w pełni przeżywać ten dzień w obecności, w cudownych miejscach kultu. Podczas przygotowywania edycji 2022 z sugestii uczestników wydarzenia wyłaniały się podobne tematy: inkluzja, odkrywanie na nowo więzi, tkanie relacji, powitanie, przyjaźń, różnorodność, braterstwo, zbliżenie, dialog, bliskość, solidarność...
Włoskie motto In-Contra powstał poprzez połączenie przyimka "In" z przysłówkiem "Against", dwóch słów, które są technicznie przeciwstawne, ale które razem wyrażają centralny i istotny element dialogu, jakim jest różnorodność.
Koncepcję tę mocno podkreślał również Ojciec Święty podczas swojej ostatniej podróży apostolskiej, podkreślając, jak ważne w logice powitania jest przekształcenie potencjalnego "wroga" w "gościa".
Kto może wziąć udział?
Uczestniczą w nim wszystkie miejsca kultu, dowolnego wyznania. Organizacja może pochodzić z poszczególnej parafii z jej proboszczem, wspieranym przez innych liderów. Stowarzyszenia, grupy muzyczne, artyści, którzy chcą wystąpić mogą to zaproponować swojemu proboszczowi i sami zająć się organizacją wieczoru.
Cele wydarzenia są wielorakie: ukazanie w sposób czytelny życia Kościoła chrześcijańskiego; bycie okazją do spotkania ludzi, którzy często są od niego oddaleni; by ludzie doświadczyli wielości form wyrazu Kościoła i wspólnot religijnych; by rozbudzić zainteresowanie inicjatywami kulturalnymi i społecznymi Kościołów; by ukazać Kościoły jako ważne elementy życia publicznego; by zwłaszcza dzieci i młodzież odkryły Kościół jako przestrzeń życiową.