Podobnie jak święty Paweł po nawróceniu na chrześcijaństwo, Charles Péguy był podejrzanym człowiekiem zarówno dla obozu socjalistycznego, jak i Kościoła katolickiego we Francji w tamtym czasie, którzy pomimo różnic w obu przypadkach byli w stanie dostrzec w nim doskonałego poetę i myśliciela.
Na przykład laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury Romain Rolland powiedział po przeczytaniu niektórych jego dzieł: ".Po Péguyu nie potrafię czytać niczego innego, jakże pusto brzmią w porównaniu z nim dzisiejsi wielcy! Duchowo jestem na przeciwnym biegunie, ale podziwiam go bez zastrzeżeń."A powieściopisarz Alain-Fournier chwali go w następujący sposób: "To po prostu cudowne [...]. Wiem, co mam na myśli, kiedy mówię, że po Dostojewskim żaden człowiek Boga nie był tak genialny.".
I to właśnie jego przytłaczająca osobowość skłoniła znanego katolickiego teologa Hansa Ursa von Balthasara do włączenia go do tomu 3".Style układania"z jego opus magnum GloriaAutor, obok między innymi Dantego, św. Jana od Krzyża, Pascala i Hopkinsa, jest uważany za jednego z największych przedstawicieli estetyki teologicznej wszechczasów: ".Estetyka i etyka", -wyjaśnia, "...są dla Péguy'a identyczne co do istoty i są takie na mocy wcielenia Boga w Chrystusa: to, co duchowe, musi stać się ciałem, to, co niewidzialne, musi ukazać się w formie.". W ten sposób sam Péguy napisał: "To, co nadprzyrodzone, jest jednocześnie cielesne / A drzewo łaski zapuszcza korzenie w głębinach / I przenika ziemię i szuka aż do dna. A drzewo rasy jest również wieczne / A sama wieczność jest w doczesności [...] / A sam czas jest bezczasowym czasem.".
"Tajemnice" Péguy'a
Jako poeta znany jest głównie ze swoich "tajemnic": Tajemnica dobroczynności Joanny d'Arc (przeróbka wcześniejszej pracy), Portyk tajemnicy drugiej cnoty y Tajemnica Świętych Niewiniątekktóre same w sobie stanowią jeden tekst i które w rzeczywistości w Hiszpanii zostały opublikowane w jednym tomie. Wszystkie trzy powinny być pierwszą wyprawą w jego twórczość. Według Javiera del Prado Biezmy, badacza Péguy, te zbiory wierszy opierają się na esencji człowieka Zachodu.
W sensie ogólnym każde "misterium" ma swoje najbardziej żywe odniesienie w średniowieczu i jest rodzajem dramatu religijnego, który był wystawiany w trzech portykach średniowiecznych katedr, przenosząc na scenę fragmenty Pisma Świętego, zasadniczo wokół postaci Jezusa Chrystusa, Dziewicy lub świętych, ale także kwestie teologiczne zawarte w abstrakcyjnych elementach. W przypadku tych sztuk Péguy'a główny portyk zajmuje teologiczna cnota nadziei, a boczne odpowiednio wiara i miłość (w Hiszpanii mamy dwa przykłady tego podgatunku dramatycznego w (fragmencie) Samochód Trzech Mędrców (XII w.) oraz w Tajemnica Elchektóry nadal jest wykonywany).
Perspektywiczny kalejdoskop
Kiedy zaczynamy czytać "tajemnice", odkrywamy, że autor nieustannie powraca do tych samych motywów, powtarza te same słowa, jakbyśmy mieli do czynienia z nakrętką, która nie pozwala nam iść naprzód po swojej ścieżce, dlatego to literackie wtargnięcie wymaga od czytelnika pewnej wiedzy i współudziału, aby przeczytać je do końca. To ostrzeżenie dla tych, którzy chcą się tego podjąć. Z drugiej strony, Péguy ożywia wersety z jednej tajemnicy w jednej z dwóch pozostałych. Tak więc, wychodząc od trzech postaci: Jeannette, Hauviette i Madame Gervaise (ta ostatnia wciela się w samego Boga), które niosą prorocze głosy w trzech "tajemnicach", pozwala sobie rozwinąć całą swoją teologiczno-poetycką myśl z pragnieniem kierowania życiem człowieka w pielęgnowaniu cnoty nadziei. W tym celu wychodzi od idei, że trzy cnoty są stworzeniami Bożymi: "...".Wiara jest wierną Oblubienicą / Miłość jest matką [...] lub starszą siostrą, która jest jak matka [...]". y "Nadzieja jest małą dziewczynką z niczego". W tym celu Péguy wykorzystuje teksty katechetyczne typu pytanie-odpowiedź: "...".Kapłan służący Bogu mówi: / Czym są cnoty teologiczne / Czym są cnoty teologiczne / Czym są cnoty teologiczne? Dziecko odpowiada:/ Trzy cnoty teologiczne to wiara, nadzieja i miłość. -Dlaczego Wiara, Nadzieja i Miłość są nazywane cnotami teologicznymi? Wiara, Nadzieja i Miłość są nazywane cnotami teologicznymi, ponieważ odnoszą się bezpośrednio do Boga."Jednocześnie dosłownie włącza fragmenty Ewangelii lub Starego Testamentu, modlitwy z pobożności ludowej lub łacińskie frazy. Cały pastisz, jeśli mogę się tak wyrazić, za pomocą którego tworzy perspektywiczny kalejdoskop, fundamentalną cechę jego literackiego stylu, coś, co z biegiem czasu będzie widoczne także u innych poetów, takich jak T. S. Eliot, autor m.in. Nieużytki.
Chrześcijańska nadzieja
W konstrukcji katedry cnót nadzieja pociąga za sobą swoje starsze siostry, dlatego zajmuje centralne miejsce i jest postrzegana jako symbol przyszłości: "...nadzieja jest symbolem przyszłości".Co byśmy zrobili, kim byśmy byli, mój Boże, bez dzieci. Kim byśmy się stali"pisze Péguy. Kontynuuje: "A jej dwie starsze siostry dobrze wiedzą, że bez niej byłyby służącymi tylko przez jeden dzień.". Cechy charakterystyczne tej cnoty są następujące: (1) Jest ona ulubioną cnotą Boga: "Wiara, która podoba mi się najbardziej, mówi Bóg, to nadzieja."Rzeczywiście, pyta Péguy, dlaczego w niebie jest więcej radości z jednego nawróconego grzesznika niż ze stu sprawiedliwych? (2) Ta druga cnota jest nieustannie odnawiana, ponieważ jest bardziej uduchowiona niż jakiekolwiek negatywne doświadczenie, do tego stopnia, że zaskakuje samego Boga. (3) Jest to ta, którą Stwórca najbardziej ceni w istotach ludzkich, będąc najtrudniejszą do praktykowania, "..." (4) Jest to ta, którą Stwórca najbardziej ceni w istotach ludzkich, będąc najtrudniejszą do praktykowania, "...".jedyny trudny [...]. Aby mieć nadzieję, moja córko, musisz być naprawdę szczęśliwa, musisz otrzymać, otrzymać wielką łaskę.". (4) Aby ją przyswoić i nadać jej znaczenie, musimy spojrzeć na dzieci, które są "przykazanie nadziei". Wreszcie, (5) nie ma własnej intencji ani treści: jest to raczej styl i metoda, które pokrywają się z dzieciństwem, gdzie chwila jest przeżywana w pełni.
Obejmujące poezję Péguy'a
Kiedy zagłębimy się w rozwój tych rozważań, odkryjemy ważność i głębię poezji Péguy; poezji ponadczasowej, która przeplata cnotę nadziei nie tylko z dwiema pozostałymi, ale także z pojęciami łaski i natury, z poczuciem grzechu, z postacią Jezusa Chrystusa, z postacią Maryi Dziewicy: "...".Dosłownie, -pisze: "pierwszy po Bogu. Po Stwórcy [...] / To, co jest zstępujące, nie prędzej jest zstępujące od Boga, / W niebiańskiej hierarchii", Józefa, z pozostałymi świętymi i oczywiście z ziemskim i grzesznym człowiekiem, na którego czeka Bóg: "...".Bóg, który jest wszystkim, miał czego oczekiwać od niego, od tego grzesznika. Od tej nicości. Od nas". Poezja, która nigdy nie jest w pełni odkryta i która zawsze wskazuje na wzajemne powiązanie tego, co ludzkie i boskie, na "...".że to, co wieczne, nie jest pozbawione tego, co doczesne"dla których: "Tak jak wierni przekazują wodę święconą z rąk do rąk, / Tak my wierni musimy przekazywać słowo Boże z serca do serca / Musimy przekazywać boską / Nadzieję z rąk do rąk, z serca do serca.".
