Kardynał Omella, przewodniczący hiszpańskich biskupów, wygłosił przemówienie, które - choć krótsze niż zwykle - trafnie wskazało na linie i wyzwania stojące obecnie przed hiszpańskim Kościołem.
Arcybiskup Barcelony rozpoczął przemówienie otwierające 121. zgromadzenie plenarne Konferencji Episkopatu Hiszpanii od przypomnienia niedawnej śmierci Benedykta XVI i dziesiątej rocznicy rozpoczęcia pontyfikatu papieża Franciszka.
Rodząca się tęsknota za Bogiem
Jednym z najbardziej interesujących punktów wystąpienia była rosnąca tęsknota za Bogiem w dzisiejszym społeczeństwie. W tym sensie Omella stwierdziła, że "tak jak sekularyzacja rozpoczęła się w świecie miejskim, a teraz dotyka świata wiejskiego, odkrywamy, że pragnienie Boga pojawia się w miastach, a z czasem, mamy nadzieję, dotrze także do świata wiejskiego. Wierzymy, że przeżywamy początek nowej wiosny Ducha. Dziękujemy Bogu za ten dar.
Wiosna, która niesie ze sobą również wyzwanie przygotowania całego Kościoła do przyjęcia i towarzyszenia wszystkim, którzy przychodzą do światła Chrystusa.
Wspólne wyzwanie, które odwołuje się do ewangelizacyjnej odpowiedzialności zrodzonej z chrztu wszystkich chrześcijan. "To lud Boży ewangelizuje" - przypomniał Omella.
W tej kwestii kardynał przypomniał również niektóre z kluczowych punktów dokumentu Wierność w wysyłaniu na misje która nakreśla osie duszpasterskie i linie działania Kościoła hiszpańskiego w tych latach.
Odkrywanie roli świeckich
Omella pochwalił "nowe inicjatywy ewangelizacyjne, promowane przez świeckich w komunii ze swoimi duszpasterzami, pomagają zarówno samym świeckim, jak i wyświęconym ministrom odkryć na nowo to, co jest im właściwe, oraz zwiększyć działania skoordynowane i synodalne", ale podkreślił, że "nie jest to najbardziej zwyczajna misja dla większości świeckich. Bóg nie wzywa świeckich do porzucenia świata, gdy wyznają wiarę; przeciwnie, "świat" staje się sferą i środowiskiem ich powołania, w którym muszą szukać swojego uświęcenia".
Dla przewodniczącego hiszpańskich biskupów "najważniejszym wyzwaniem, jakie przed nami stoi, jest rozbudzenie w rzeszach świeckich powołania, które otrzymali od Jezusa Chrystusa, aby zjednoczeni z Nim mogli wypełniać swoją misję bycia solą i światłem dla świata, bycia zaczynem, który przemienia społeczeństwo, aby uczynić je bardziej ludzkim, godnym i braterskim. Są twarzą, głosem i ramionami Boga pośród świata".
W tej linii Omella chciał zwrócić uwagę, że "aby pomóc świeckim odkryć na nowo ich misję pośród świata, biskupi EWG opublikowali niedawno dokument Wierny Bóg dotrzymuje swego przymierza" i zachęcił wszystkich wiernych do zapoznania się z nim".
W związku ze zbliżającymi się wyborami przewodniczący episkopatu wymienił osiem punktów, o których należy pamiętać:
1. promowanie godności ludzkiej
2. czcić nienaruszalne prawo do życia
Być wolnym, by wzywać imienia Pana4. Rodzina, pierwsze pole zaangażowania społecznego
5. Miłosierdzie, dusza i wsparcie dla solidarności
6. Wszyscy jesteśmy adresatami i protagonistami polityki
7. Umieszczenie ludzi w centrum życia gospodarczego i społecznego
8. Kultura ewangelizacyjna i kultury ludzkie
Zachęcił też świeckich, by "zachęcali do ruchu społecznego na rzecz dobra wspólnego, który proponuje, a nie narzuca, katolicką wizję osoby, małżeństwa i rodziny, jako zaczyn społeczeństwa bardziej braterskiego i humanitarnego, wrażliwego na najuboższych i najbardziej potrzebujących".
Prawa rodzinne i rodzicielskie
Omella długo mówiła o znaczeniu ochrony i wspierania rodziny, w której "większość ludzkości osiąga pełnię miłości".
"Jesteśmy społeczeństwem rodzinnym i to nie tylko jest do pogodzenia z byciem nowoczesnym, ale umożliwia nam takie bycie" - podkreślił kardynał, który określił instytucję rodziny jako "alternatywę dla modelu nowoczesności indywidualistycznej, utylitarnej i oderwanej od rzeczywistości, która wyrządza ludziom tak wiele szkód psychologicznych i emocjonalnych i która w ostatecznym rozrachunku sprawia, że życie społeczne i rozwój człowieka są nie do utrzymania".
Przewodniczący hiszpańskich biskupów domagał się też poszanowania wolności rodziców do wychowania swoich dzieci zgodnie z ich przekonaniami. W tej kwestii bronił propozycji wychowawczej, która promuje wychowanie afektywno-seksualne zorientowane na drogę miłości lub łaciny, a nie egoizmu "dalekie od jakiegokolwiek uprzedmiotowienia osoby, wolne od ideologii gender, i które promuje drogę uczenia się".
Prezydent opisał rzeczywistość "zawrotnego wzrostu depresji, lęków, udręk egzystencjalnych, zaburzeń odżywiania, uzależnień, myśli i prób samobójczych, które dotykają nie tylko dorosłych, ale w szczególności dzieci, nastolatków i młodzież", która odpowiada na pragnienie Boga, na które nie ma adekwatnej odpowiedzi z przesłanek relatywistycznego społeczeństwa, w którym się znajdujemy.
Państwo "świeckie, konfesyjne"
Brak wolności i częste przeszkody, jakie administracja stawia na drodze do wolności rodzicielskiej w Hiszpanii, pojawiły się również w przemówieniu otwierającym to plenum.
Omella wyraźnie wezwała do wdrożenia bonu szkolnego jako rozwiązania i wsparcia dla prawdziwej neutralności i wolności, której domagamy się od właściwej administracji.
Obowiązek "określonego modelu edukacyjnego, przynależności ideologicznej czy własności szkoły" oznacza już - według słów Omelli - brak Wolności. "Nasze państwo, decydując się na jeden model, zamieniłoby się w świeckie państwo wyznaniowe, dyskryminujące obywateli chrześcijańskich lub obywateli innych religii" - powiedział prezes EWG.
Towarzyszenie życiu od początku do końca
Przewodniczący hiszpańskich biskupów odbył "żywotną" podróż, aby zachęcić i wezwać do społecznego i chrześcijańskiego zaangażowania w towarzyszenie i pomoc najbardziej bezbronnym na wszystkich etapach życia. W przypadku początku życia kardynał wezwał do "pogodnej refleksji, która sięga do korzeni problemu i szuka realnych alternatyw oraz znaczącej pomocy ekonomicznej dla matek, które stają w obliczu ciąży, często samotnie".
Odniósł się też do tysięcy uchodźców i imigrantów, podkreślając "znaczenie włączenia opieki nad tymi, którzy przybywają na nasze granice, w większości, do obrony życia ludzkiego".
Jedną z nowości tego wystąpienia było wprowadzenie problemu chorób psychicznych jako jednego z punktów do podjęcia i refleksji jako Kościół. Konkretnie kardynał wskazał, że "dramat samobójstwa nie może być oddzielony od tych problemów psychicznych i braku sensu istnienia. Bierzemy pod uwagę alarmujący wzrost liczby samobójstw, zwłaszcza wśród ludzi młodych".
Na koniec Omella zaapelowała o pomoc dla rodzin w godnej opiece nad osobami starszymi, a także o "dialog społeczny i instytucjonalny na temat opieki nad osobami starszymi. Ponadto konieczne jest stworzenie kanałów, które pozwolą wsłuchać się w ich głos i dać im przestrzeń".
Arcybiskup Barcelony po raz kolejny wyraził swój "sprzeciw wobec prawa regulującego eutanazję. Wzywamy do zatwierdzenia kompleksowej ustawy o opiece paliatywnej i godnej pomocy osobom niesamodzielnym, która dzięki niezbędnym środkom pozwala na towarzyszenie ludziom w sposób prawdziwie humanitarny w ostatniej fazie ich życia".
Znęcanie się nad dziećmi
Piętnasta prośba o przebaczenie i rozpatrzenie przypadków nadużyć seksualnych w Kościele zamknęła wystąpienie kardynała Omelli na tej sesji plenarnej.
"Prosiliśmy o przebaczenie za ten wielki grzech i nadal będziemy o nie prosić" - rozpoczął kard. Omella, który potwierdził, że "chcemy, aby ta plaga zniknęła z naszego społeczeństwa. Z tego powodu kontynuujemy współpracę z sędziami, prokuraturą i rzecznikiem praw obywatelskich, dostarczając wszystkich informacji, jakie posiadamy i aktywując nasze protokoły".
"Nie uchylając się od odpowiedzialności", kardynał arcybiskup Barcelony wyraził żal, że "na razie nie podejmuje się tej bolesnej kwestii w jej wymiarze globalnym i że istnieje nacisk na analizowanie tego dramatu wyłącznie w sferze Kościoła. Kościół wyznaje swój grzech, ale potępia fakt, że ten sam fakt, który dotyczy wielu innych sektorów społeczeństwa, nie jest wydobywany na światło dzienne, abyśmy razem mogli szukać rozwiązania obejmującego pełny wymiar tego problemu społecznego".
Zróżnicowane i ważne wyzwania stojące przed Kościołem hiszpańskim potwierdził nuncjusz apostolski w Hiszpanii, który miał słowa na temat korytarzy humanitarnych dla migrantów, apostolstwa morskiego i potrzeby wspierania obecności chrześcijan w przestrzeni publicznej.
Hiszpańscy biskupi będą kontynuować obrady przez cały tydzień. Ostateczne wnioski zostaną ogłoszone na konferencji prasowej zaplanowanej na najbliższy piątek.