W samym środku andaluzyjskiej wsi znajduje się muzeum szopek największym na świecie. Jego lokalizacja w gminie Mollina (Antequera, Malaga), liczącej zaledwie 5000 mieszkańców, wynika z miejsca urodzenia jego promotorów, Antonio Díaza i Any Caballero. Od najmłodszych lat para wykorzystywała swoje podróże po Hiszpanii, aby zobaczyć najbardziej charakterystyczne szopki odwiedzanych regionów.
Ich częsty kontakt z twórcami szopek podkreślił ich pasję do historii i szczegółów tej szczególnej sztuki, która łączy rzeźbę, malarstwo, architekturę i techniki oświetleniowe. To hobby doprowadziło ich do nabycia wielu zestawów, aż w końcu zebrali je razem w muzeum, które otworzyło swoje podwoje w 2017 roku.
Na stronie szopki zostały przekazane przez samych artystów i najróżniejsze instytucje, z pragnieniem, aby dziedzictwo szopek nie zostało utracone i mogło być podziwiane przez szeroką publiczność. Szopki nie są hobby, które porusza masy ludzi lub duże sumy pieniędzy, ale od dwóch lat są oficjalnie częścią niematerialnego dziedzictwa kulturowego Hiszpanii.
Historia muzeum
Museo de Belenes de Mollina to wyjątkowe centrum wystawiennicze. W ciągu zaledwie kilku lat stało się niezbędnym miejscem dla miłośników szopek. Przez jego sale przewinęło się już ponad 200 000 odwiedzających, ale dla wielu osób jest to wciąż nieodkryty klejnot.
Ten ambitny projekt został nagrodzony Złotym Medalem Międzynarodowa Federacja Szopek Bożonarodzeniowych w 2023 roku, a w ubiegłym roku odbył się kongres twórców szopek, w którym wzięło udział ponad 800 uczestników.
Muzeum jest otwarte od środy do niedzieli, z wydłużonymi godzinami otwarcia w sezonie. Wstęp jest bardzo tani, a muzeum organizuje warsztaty i zajęcia edukacyjne dla dzieci.
Dane muzeum
Muzeum ma ponad 5000 metrów kwadratowych, rozmieszczonych w siedmiu salach wystawowych. Kolekcja stale się powiększa i obecnie wystawionych jest ponad 100 szopek.
Wszystkie przedstawienia zawierają ponad 7000 nieoczekiwanych postaci scen biblijnych, osadzonych w krajobrazach i kontekstach różnych kultur, odtworzonych z zadziwiającą szczegółowością i realizmem.
Jednym z najbardziej uderzających aspektów muzeum jest jakość aranżacji wystawy, która obejmuje bardzo staranne oświetlenie, ochronę dużych pancernych szyb dla wszystkich modeli oraz bardzo wygodny i przestronny układ.
Zaskakujące jasełka
W muzeum znajduje się pokój z 20 dioramami, tymi małymi szopki które pokazują scenę z dużą liczbą szczegółów, bawiąc się lustrami i tłami, które otwierają się na inne miniaturowe przestrzenie, oferując widzowi wrażenie dużej głębi i realizmu.
Jednym z najbardziej uderzających dzieł nie jest tak naprawdę szopka, ale duży okrągły model o średnicy 10 metrów, przedstawiający główne sceny Starego i Nowego Testamentu, z odtworzeniem głównych biblijnych fragmentów historii zbawienia, od Adama i Ewy do Zmartwychwstania Jezusa.
W piwnicach centrum wystawienniczego znajduje się również warsztat, w którym przygotowywane są figurki i dekoracje do modeli. Jakby tego było mało, w magazynie znajdują się dziesiątki szopek, które stopniowo odnawiają wystawę.
Odmiany i zespoły
W muzeum znajduje się kilka szczególnie godnych uwagi kolekcji szopek. Po pierwsze, jest to grupa szopek neapolitańskich, bardzo kolorowych i żywiołowych, osadzonych w XVIII-wiecznych Włoszech. Zgodnie z bardziej popularną, surową i lokalną tradycją, kolekcja obejmuje grupę szopek walenckich.
Miłośnikom szopek osadzonych w różnorodnych i oryginalnych kontekstach spodobają się sceny przedstawione w innych momentach historycznych, bieżących wydarzeniach lub egzotycznych miejscach. Przykładem mogą być szopki w faweli w Rio de Janeiro, w rzymskim teatrze w Kartagenie, na zniszczonej przez wojnę ulicy, w Patio de los Leones w Alhambrze czy w katedrze w Burgos.
Oczywiście wystawa obejmuje również szopki autorstwa współczesnych artystów, którzy reinterpretują tradycję szopek, wykorzystując innowacyjne materiały i techniki.
Wielkanoc
Jeden z najbardziej uderzających modeli na wystawie przedstawia inscenizację Męki Pańskiej. Andaluzji nie można zrozumieć bez Wielkiego Tygodnia, nic więc dziwnego, że muzeum szopek znajdujące się w tym regionie również przedstawia Mękę Pańską.
Jest zatem całkowicie naturalne, że jedna z sal wystawowych przedstawia dwanaście dioram z wjazdem Chrystusa do Jerozolimy, Ostatnią Wieczerzą, umyciem nóg, pocałunkiem Judasza, modlitwą Jezusa w ogrodzie, zaparciem się Piotra, biczowaniem, procesem przed Piłatem, upadkiem z krzyżem, ukrzyżowaniem, zejściem z krzyża i zmartwychwstaniem. Jest to zestaw scen z figurami autorstwa Ángeli Tripi.
Boże Narodzenie 2024
Na Boże Narodzenie 2024 r. muzeum zaktualizowało swój katalog o dzieła, które koncentrują się na konsekwencjach wojny, tak aktualnych w dzisiejszych czasach, takich jak Wojna na Ukrainie lub ten, który jest doświadczany w Gaza lub obszary przygraniczne między Izraelem a Libanem. Tak więc, W wojnie jest też nadziejaJosepa Fonta, znajdującej się w centralnym holu, można zobaczyć niszczycielskie skutki nalotu bombowego.
Również diorama Droga do wolności (Droga do wolności), przedstawia Świętą Rodzinę zainspirowaną ucieczką do Egiptu, choć w tym przypadku uciekającą przed wojną i nędzą. Wezwanie do refleksji nad pokojem i sytuacją wielu migrantów.
Szopka jest czymś więcej niż tylko prostym przedstawieniem narodzin Jezusa. Jest to sztuka, która ewoluowała na przestrzeni wieków, dostosowując się do różnych kultur i stylów artystycznych. Pierwszą znaną szopkę zawdzięczamy świętemu Franciszkowi z Asyżu, który w 1223 roku odprawił mszę bożonarodzeniową w jaskini we Włoszech.
