Piotra, po zakończeniu prac konserwatorskich Baldachimu i fotela Berniniego, papież Franciszek pożegnał rok 2024 wczoraj wieczorem, w towarzystwie tysięcy wiernych, odmawiając Nieszpory - modlitwę właściwą dla Liturgii Godzin - i śpiewając pieśń na wejście. Te Deum w podziękowaniu.
Zrozumiałe jest, że papież rzymski z wdzięcznością spogląda wstecz na zakończony właśnie rok, ponieważ biorąc pod uwagę pogorszenie się jego stanu zdrowia w ciągu 2023 roku, niejeden określiłby niektóre kamienie milowe, które osiągnął w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy, jako nieprawdopodobne.
Zdrowie papieża
Rok 2024 rozpoczął się pod wielkim znakiem zapytania. W lutym ubiegłego roku ciężka grypa spowodowała u Franciszka problemy z oddychaniem i udał się on do szpitala Gemelli na Wyspie Tybru na tomografię komputerową, aby wykluczyć możliwe zapalenie płuc. Dolegliwości te trwały nadal, uniemożliwiając mu w marcu, podczas Wielkiego Tygodnia, wygłoszenie homilii w Niedzielę Palmową i udział w corocznym spotkaniu w Koloseum na drodze krzyżowej w Wielki Piątek. Podczas ceremonii liturgicznych w ostatnich dniach mogliśmy zobaczyć, że chociaż stara się dbać o siebie, jego głos trzeszczy, a dyskomfort wciąż nie ustępuje.
Nadal cierpi z powodu silnego bólu w kolanie - od lat cierpi na pogorszenie chrząstki i zapalenie kości i stawów - a widok papieża poruszającego się na wózku inwalidzkim stał się powszechnym widokiem. W każdym razie następca Piotra nie stracił nic ze swojego porteño humoru. Zapytany o siniaka, który niedawno pojawił się po prawej stronie jego twarzy, z rozbawieniem zauważył - po konsystorzu z 7 grudnia, na którym mianował 21 nowych kardynałów - że jest to spowodowane uderzeniem biskupa, którego nie chciał mianować kardynałem. W rzeczywistości siniak był wynikiem przypadkowego uderzenia podbródkiem o stolik nocny.
Pisma, podróże, Synod i Jubileusz
Jeśli nauczyliśmy się czegokolwiek w ciągu tych 11 lat jego pontyfikatu, to tego, że Franciszek jest papieżem niespodzianek. Czerpiąc siłę z żelaznej woli i z jasnością, która jest zaskakująca dla człowieka w wieku 88 lat - nie zapominajmy, że jest trzecim papieżem o najdłuższym stażu w historii Kościoła - nadal prowadzi Kościół i daje nam ważne chwile. Wśród wielu innych, oto cztery z nich:
1- Dokument Dignitas Infinita i encyklika Dilexit Nos
8 kwietnia Dykasteria Nauki Wiary - kierowana przez argentyńskiego kardynała Víctora Manuela Fernándeza - opublikowała deklarację Dignitas Infinita w sprawie godności człowieka, z okazji 75. rocznicy uchwalenia przez ONZ Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. W dokumencie tym Kościół oświadcza między innymi, że zmiana płci i macierzyństwo zastępcze są sprzeczne z godnością osoby.
W październiku Encyklika Dilexit Nos na ludzkiej i boskiej miłości Serca Jezusa Chrystusa. Franciszek chciał ożywić nabożeństwo do Najświętszego Serca, które stało się brakującym elementem pontyfikatu skoncentrowanego na miłosierdziu, ukoronowaniem Roku Modlitwy i najlepszym precedensem dla Jubileuszu Nadziei.
2- Podróż do Azji Południowo-Wschodniej oraz do Luksemburga i Belgii
Wrzesień był miesiącem podróży, i to dwóch bardzo różnych podróży. Z jednej strony papież odbył wizytę apostolską od 2 do 13 września w Indonezji, Papui Nowej Gwinei, Timorze Wschodnim i Singapurze. Jak zauważył podczas audiencji w środę po powrocie, podziękował Bogu za to, że mógł "jako starszy papież" zrobić to, co "chciałby zrobić jako młody jezuita", czyli być misjonarzem w Azji i głosić tam Ewangelię.
Zaledwie dwa tygodnie później, w dniach 23-26, wylądował w Luksemburgu i Belgii, dwóch krajach o starożytnej tradycji chrześcijańskiej, w których nasila się zjawisko sekularyzacji. Media opisały tę podróż jako trudną, ponieważ papież musiał stawić czoła oskarżeniom o molestowanie dzieci w Kościele. Ponadto, po jego wizycie na Uniwersytecie Katolickim w Louvain, ośrodek akademicki opublikował oświadczenie wyrażające "niezrozumienie i dezaprobatę dla stanowiska wyrażonego przez papieża Franciszka w sprawie miejsca kobiet w Kościele i społeczeństwie" przy okazji przemówienia, które tam wygłosił.
3- Zamknięcie Synodu na temat synodalności
Po czterech latach pracy i głębokim procesie słuchania, modlitwy i dzielenia się, Synod Synodalności zakończył się w 2024 r. Zgromadzeniem podsumowującym w październiku, pod koniec którego Synod Synodalności został przedstawiony Papieżowi. Dokument końcowy. Dokument ten wzywał do większego udziału świeckich w życiu i strukturze Kościoła, a także do większej przejrzystości i odpowiedzialności. Papież nakazał jego publikację tak, jakby był to dokument jego własnego magisterium i poprosił Kościół powszechny o jego wdrożenie.
Dziesiątki świeckich mężczyzn i kobiet, księży i sióstr zakonnych wzięło udział w tym synodzie jako głosujący członkowie, chociaż Franciszek wyraźnie zaznaczył, że nie jest to "zgromadzenie parlamentarne" z różnymi frakcjami, ale wysiłek zrozumienia historii, marzeń i nadziei "braci i sióstr rozproszonych po całym świecie, inspirowanych tą samą wiarą, poruszonych tym samym pragnieniem świętości".
4- Początek Jubileuszowego Roku Nadziei
Rozpoczęcie Jubileuszu pod hasłem "Pielgrzymi nadziei" było wielkim wydarzeniem, którym Franciszek zwieńczył zakończony właśnie rok. Papież dokonał uroczystego otwarcia Drzwi Świętych w Bazylice św. Piotra wieczorem 24 grudnia. Następnie odprawił mszę wigilijną. Swoją homilię zakończył słowami: "Siostro, bracie, w tę noc święte drzwi Bożego serca otwiera się dla ciebie. Jezus, Bóg z nami, rodzi się dla ciebie, dla mnie, dla nas, dla każdego mężczyzny i każdej kobiety. I wiesz, z Nim rozkwita radość, z Nim zmienia się życie, z Nim nie zawodzi nadzieja".
Dwa dni później, 26 grudnia, chciał być obecny na nadzwyczajnym otwarciu Drzwi Świętych w więzieniu Rebibbia, największym więzieniu we Włoszech, położonym na obrzeżach Rzymu. Papież otworzył drugie Drzwi Święte Jubileuszu 2025 w obecności około 300 osób, w tym więźniów, ich rodzin, dyrektorów i pracowników więzienia. Rok odpustu i przebaczenia dla całego Kościoła potrwa do 6 stycznia 2026 roku.