Romowie: tysiące rodzin w trudnej sytuacji

Sytuacja bezbronności i nierówności dotykających ludność romską była alarmująca jeszcze przed nadejściem kryzysu wywołanego przez Covid-19. Dzięki danym z 2018 r. Studium porównawcze sytuacji ludności romskiej w Hiszpanii w odniesieniu do zatrudnienia i ubóstwa.W sprawozdaniu zauważono, że ubóstwo i wykluczenie dotyka ponad 80 % Romów, a 46 % jest skrajnie ubogich. Wśród dzieci wskaźnik ubóstwa wśród dzieci wynosi 89 %, a 51 % jest skrajnie ubogich. 

W odniesieniu do zatrudnienia badanie ujawniło słabą obecność ludności romskiej na rynku pracy, charakteryzującą się niepewnością i słabą ochroną, przy stopie bezrobocia sięgającej 52 % (co stanowi ponad trzykrotność stopy bezrobocia w stosunku do ogółu ludności, wynoszącej 14,5 %), i gdzie kobiety romskie znajdują się w wyraźnie niekorzystnej sytuacji, przy stopie zatrudnienia sięgającej zaledwie 16 %.

Tylko 53 % osób zatrudnionych otrzymuje wynagrodzenie (ponad 80 % w odniesieniu do ogółu ludności), natomiast osoby pracujące na własny rachunek stanowią 47% (mniej niż 20% w odniesieniu do ogółu ludności). Tak wysoki wskaźnik samozatrudnienia wynika z powszechności ulicznego vendingu, który nadal jest głównym zajęciem zawodowym Romów. Jeśli chodzi o edukację, tylko 17 % populacji romskiej w wieku powyżej 16 lat ukończyło szkołę średnią lub wyższą, a 6 na 10 dzieci romskich nie kończy obowiązkowej edukacji na poziomie średnim. 

Wreszcie, w Hiszpanii nadal ponad 9 tys. rodzin romskich żyje w mieszkaniach substandardowych bez minimalnych warunków do zamieszkania (około 40 tys. osób). Z tych 9 tys. gospodarstw domowych 2 273 to szanty w osiedlach (około 11 tys. osób), według Estudio-Mapa sobre Vivienda y Población Gitana, 2015 (patrz gitanos.org).

Kryzys ten stawia duże grupy hiszpańskiej populacji romskiej w sytuacji poważnego braku ochrony w zakresie korzystania z ich praw podstawowych. Covid-19 w swojej pierwszej napaści dotknął liczne rodziny romskie w kilku Wspólnotach Autonomicznych. 

Brak ochrony

Chociaż początkowo priorytetem było informowanie i promowanie środków zdrowotnych o charakterze prewencyjnym i ograniczającym, po ogłoszeniu stanu alarmowego w kraju mamy do czynienia z nowym, bardziej złożonym scenariuszem, w którym nowe zagrożenia społeczne łączą się z sytuacją zdrowotną i wcześniejszą sytuacją wysokiej podatności populacji romskiej.

Duża liczba rodzin romskich polega na handlu ulicznym jako podstawowym źródle dochodu, który już teraz jest niepewny. Zamknięcie targowisk ulicznych i brak możliwości prowadzenia innej działalności, takiej jak zbieranie złomu, sprzedaż owoców lub innej działalności, która zapewniała pewien codzienny dochód, sprawiły, że wiele rodzin znalazło się w sytuacji zagrożenia społecznego, bez żadnych dochodów i z poważnymi trudnościami w dostępie do pomocy udzielanej przez rząd osobom samozatrudnionym. 

Z drugiej strony, i pomimo uogólnionego obrazu, że rodziny romskie otrzymują świadczenia społeczne, otrzymuje je jedynie 32 % bardzo ubogich romskich gospodarstw domowych. Szczególnie niepokojąca jest sytuacja w osiedlach, obszarach, gdzie ochrona zdrowia jest niewielka, a obecność usług społecznych i środków publicznych niewielka, a sytuacja zdrowotna mieszkańców, ze względu na zagrożenie zdrowotne środowiska, wiąże się z wcześniejszymi patologiami i dlatego są oni populacją wysokiego ryzyka. Jednak najbardziej palącym problemem w tej chwili jest brak żywności i artykułów pierwszej potrzeby, takich jak leki i środki higieniczne. 

Pomimo środków udostępnionych przez rząd w celu złagodzenia nadzwyczajnej sytuacji społecznej, w której znajduje się wiele osób, oraz zaleceń dotyczących skierowania ich do rodzin znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji, z różnych powodów pomoc nie dociera wystarczająco szybko. Obserwujemy też brak żywności i podstawowych środków do życia w wielu romskich gospodarstwach domowych, które już teraz znajdują się w bardzo niepewnych i skrajnie złych warunkach. 

Kryzys ten może również doprowadzić do jeszcze większego wzrostu poziomu niepowodzeń szkolnych wśród uczniów romskich, które już od samego początku cechuje przepaść cyfrowa i nierówności edukacyjne, a które teraz stają się wyraźnie widoczne. Z kolei likwidacja szkół i instytutów ustąpiła miejsca systemowi opartemu zasadniczo na zasobach cyfrowych. 

Wiele rodzin romskich nie posiada ani niezbędnego sprzętu, ani umiejętności jego wykorzystania. 

Skuteczna odpowiedź

W obliczu kryzysu związanego z koronawirusem, ponad 800-osobowy personel Fundación Secretariado Gitano jest zmobilizowany (telepraca i praca twarzą w twarz w niektórych biurach) z ponad 60 miejsc w całej Hiszpanii, aby zapewnić skuteczną reakcję tym, którzy najbardziej jej potrzebują. Naszym priorytetem jest bycie blisko osób najbardziej potrzebujących. Ponadto, w tych krytycznych czasach, konieczne jest kontynuowanie promocji społecznej. "Zmieniliśmy kanały komunikacji, ale naszym priorytetem jest bycie blisko osób najbardziej zagrożonych. 

Od początku kryzysu działamy w dwóch kierunkach: przeorientowując pracę naszych zespołów na telefoniczne lub telematyczne wsparcie i pomoc dla osób, z którymi regularnie pracujemy w ramach naszych programów; a po drugie, wywierając wpływ polityczny, informując administrację publiczną na wszystkich szczeblach (państwowym, regionalnym i lokalnym) o pilnych potrzebach wielu rodzin romskich i oferując konkretne propozycje złagodzenia skutków tego kryzysu. 

Wśród innych działań najważniejsze jest to, aby. wraz ze społecznością romską. Jesteśmy w stałym kontakcie z osobami, które uczestniczą w naszych programach w całej Hiszpanii, poprzez telefon, Whatsapp, e-mail, portale społecznościowe..., aby poznać ich potrzeby i wskazać możliwe rozwiązania; jak również dostarczyć im wszystkich informacji związanych z ochroną i środkami zapobiegawczymi, które władze zdrowotne rozpowszechniają od początku tego kryzysu. 

Łączymy dostępne zasoby. Rozpowszechniamy niezbędne i wiarygodne informacje od władz oraz pomagamy Romom w potrzebie w dostępie do dostępnych środków (pomoc żywnościowa, środki higieniczne itp.). 

Nikt nie pozostał w tyle. Apelujemy do władz lokalnych, regionalnych i krajowych o pilne uwzględnienie potrzeb najbardziej zagrożonej ludności.

Oferowane jest doradztwo zawodowe. Nasi doradcy w całej Hiszpanii informują samozatrudnionych, bezrobotnych i pracowników, osoby dotknięte ERTE itp. o nowych procedurach i formalnościach online, prowadzone są też indywidualne i grupowe szkolenia online. Szczególnie w tym kryzysie informujemy sprzedawców ulicznych, aby mogli skorzystać z zasobów, które zostały wprowadzone w celu złagodzenia skutków kryzysu społeczno-gospodarczego, a także przedstawiamy rządowi propozycje, aby nie zostali pominięci, takie jak moratorium na spłatę długów wobec ZUS.    

Ponadto nadal zwalczamy dyskryminację, antyromską mowę nienawiści i zaczepki, a także zwiększamy świadomość poprzez media społecznościowe i wszystkie nasze kanały komunikacji online. 

Badanie przeprowadzone wśród 11 000 Romów

Aby szybko i systematycznie poznać sytuację gospodarstw domowych osób uczestniczących w naszych programach, w tygodniu od 30 marca do 3 kwietnia nasze zespoły przeprowadziły wywiady telefoniczne z prawie 11 000 uczestników naszych programów w 68 miastach 14 Wspólnot Autonomicznych. 58 % ankiet przeprowadzono wśród kobiet i 42 % wśród mężczyzn. 15 % badanych osób było w wieku poniżej 16 lat (uczestnicy naszych programów edukacyjnych lub opieki nad dziećmi), 46% to uczestnicy w wieku od 16 do 30 lat, 21% w wieku od 30 do 40 lat i 18% w wieku powyżej 40 lat (dorośli to głównie uczestnicy naszych programów zatrudnienia lub przeciwdziałania ubóstwu i wykluczeniu). Jest to cenne sprawozdanie, ponieważ zapewnia dobry rentgen ogólnej sytuacji ludności romskiej w tym momencie.

Główne wyniki

Główny wniosek jest taki, że w romskich gospodarstwach domowych występuje niska częstość występowania Covid-19 (zakażenia, zgony), ale najbardziej palącą sytuacją i najbardziej dotyczącą rodzin jest sytuacja na pokrycie podstawowych potrzeb i wyżywienie. Nigdy wcześniej nie zdarzyło się to Romom; uwięzienie ma natychmiastowy wpływ na środki do życia wielu z tych rodzin romskich, które żyją z dnia na dzień i utrzymują się z niepewnych, często nieregularnych i niezabezpieczonych działań. Ponadto, wbrew temu, co się czasem sądzi, tylko jedna trzecia rodzin w skrajnym ubóstwie otrzymuje świadczenia takie jak dochód minimalny.

W zakresie dostępu do podstawowych potrzeb należy zauważyć, że ponad 40 % badanych ma problemy z dostępem do żywności. Rodziny otrzymują pomoc głównie od dalszej rodziny lub sąsiedztwa (ponad 40 %), następnie od podmiotów społecznych lub parafii (ponad 30 %), a potem od administracji lokalnej (rady miasta).

Fundusz Pomocy Społecznej

Oprócz kontynuowania tradycyjnie prowadzonych przez nas działań z zakresu promocji społecznej, wyjątkowo powołaliśmy Społeczny Fundusz Ratunkowy. #Twspólnie z rodzinami cygańskimi aby móc zareagować na tę społeczną sytuację kryzysową poprzez zaspokojenie najpilniejszych potrzeb tysięcy romskich rodzin.

Darowizny otrzymane przez Fundusz od osób prywatnych, firm i organizacji są przekształcane w bony na żywność i artykuły pierwszej potrzeby, takie jak leki i środki higieniczne dla rodzin, które najbardziej ich potrzebują. Aby to umożliwić, Fundación Secretariado Gitano podpisuje umowy z supermarketami, aby przekształcić tę pomoc w karty, które rodziny mogą wykorzystać na zakup żywności i podstawowych artykułów spożywczych, a także przekazuje darowizny sprzętu otrzymane od firm dla rodzin najbardziej dotkniętych przepaścią cyfrową. 

Zespoły Fundación Secretariado Gitano w 14 Wspólnotach Autonomicznych są już w kontakcie z tysiącami tych rodzin, aby wykryć ich główne potrzeby i zaoferować im pilnie niezbędne wsparcie. Pomoc jest dystrybuowana na poziomie lokalnym w różnych biurach, które Fundación Secretariado Gitano posiada w Hiszpanii. Jeśli chodzi o rozdawanie pomocy, to. pierwszeństwo dla rodzin znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji, tj. te gospodarstwa domowe, które mają najniższe dochody i największą liczbę dzieci na utrzymaniu.

Propozycje dla władz publicznych

Od początku kryzysu naszą propozycją dla administracji było pilne działanie, aktywizacja miejskich służb społecznych w celu szybkiego i elastycznego wdrożenia zaleceń rządu dla najbardziej zagrożonych osiedli i dzielnic oraz koordynacja pomocy doraźnej i dostaw żywności w dzielnicach znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji. W każdym z miast, w których działa Fundación Secretariado Gitano, wzmocniliśmy nasz dialog z administracją lokalną, regionalną i państwową, aby usprawnić procesy i udostępnić się w celu skierowania i pomocy w dystrybucji pomocy. 

Ponadto zwróciliśmy się o. awaryjna pomoc finansowa dla sprzedawców ulicznych. Środki zatwierdzone przez rząd dla osób samozatrudnionych pomagają częściowo złagodzić sytuację sprzedawców ulicznych, ale kryteria ich stosowania wykluczają pewną liczbę osób ze względu na wymóg posiadania aktualnych płatności z tytułu ubezpieczenia społecznego. Z tego powodu prosimy, aby w tych czasach, kiedy jesteśmy w potrzebie, kryteria otrzymania tej pomocy były bardziej elastyczne. 

Jednak w bardziej strukturalnym ujęciu wezwaliśmy do wdrożenia minimalnego dochodu żywotnego (IMV), który zagwarantowałby wystarczający dochód dla najbardziej narażonych gospodarstw domowych, i z zadowoleniem przyjmujemy jego zatwierdzenie. 

Wierzymy, że ten mechanizm może być najlepszym narzędziem do wyeliminowania, jako priorytetu, skrajnego ubóstwa oraz do zmniejszenia ubóstwa.