Smukła wieża z czerwonej cegły, która wyłania się ze skalistej sylwetki wzgórz otaczających zbiornik El Grado, daje dokładne wyobrażenie o położeniu Torreciudad. To centrum pobożności maryjnej, zakorzenione od wieków w tym regionie i umiędzynarodowione w ciągu ostatnich czterdziestu lat, było w wiadomościach z powodu mianowania rektora przez biskupa Barbastro-Monzón.
Czym jest Torreciudad, dlaczego jego rektor został mianowany nie przez biskupa diecezjalnego, ale przez regionalnego wikariusza Opus Dei w Hiszpanii i czy ta decyzja jest zgodna z prawem kościelnym? W jaki sposób kościół jest wspierany?
Trochę historii
To, co dziś określa się jako Torreciudad Kościół został zaprojektowany przez zespół architektów pod kierownictwem Heliodoro Dolsa. Kościół został zbudowany w pierwszej połowie lat siedemdziesiątych XX wieku dzięki darowiznom od wiernych z różnych miejsc, zachęcanych przez Opus Dei....
Nowy kościół znajduje się kilka metrów od starej pustelni z XI wieku, w której niegdyś znajdował się obraz Nuestra Señora de los Ángeles, patronki regionu.
W latach 1960-1975 założyciel Opus DeiW 1962 r. święty Josemaría Escrivá postanowił zbudować nowe sanktuarium, aby promować nabożeństwo do Matki Bożej. W 1962 r. zawarł umowę z biskupstwem Barbastro, na mocy której, w drodze aktu publicznego, przekazał Opus Dei w wieczyste użytkowanie starą pustelnię i opiekę nad wizerunkiem Matki Bożej, o ile spełnione zostaną warunki określone w umowie.
Nowy kościół w Torreciudad należy do Fundación Canónica Santuario Nuestra Señora de los Ángeles de Torreciudad.
Wizerunek Dziewicy
Wizerunek Matki Boskiej został przeniesiony ze starej pustelni do nowego budynku, który został ukończony w 1975 r. po renowacji i uzyskaniu odpowiedniego zezwolenia ówczesnego biskupa diecezji. Do tego czasu trudny teren nie ułatwiał dotarcia do tego miejsca, a głównym momentem kultu był okres od maja do października, kiedy santera przenosiła się do pustelni, gdzie normalnie nie mieszkała. Obchody święta Matki Bożej w sierpniu były kluczową datą dla życia pustelni Virgen de los Ángeles de Turris Civitatis.
Od tego czasu pobożność wykroczyła daleko poza granice regionu Aragonii. Raport roczny sanktuarium za rok 2022 wskazuje Madryt jako główne miejsce pochodzenia pielgrzymów przybywających do Torreciudad z 28,79%, następnie Katalonię z 26,95% i Wspólnotę Walencji z 12,71%. Pielgrzymi spoza Hiszpanii stanowili 14,82% wszystkich, którzy przybyli do Torreciudad w 2022 roku. Spośród nich większość pochodziła z Francji (36,23% całkowitej liczby obcokrajowców), Portugalii (7,39%), Stanów Zjednoczonych (7,22%) i Polski (7,13%).
Nowy kościół, oratorium Prałatury
Status prawny Torreciudad nie jest obecnie sanktuarium diecezjalnym, ale oratorium Prałatury Opus Dei. Z tego powodu od początku rektor był mianowany przez Opus Dei. W nocie z 17 lipca 2023 r. biskupstwo Barbastro-Monzón powołało się na potrzebę "uregulowania sytuacji kanonicznej sanktuarium" jako uzasadnienie mianowania nowego rektora przez biskupa diecezjalnego.
Biskupstwo nie sprecyzowało natury tej nieprawidłowości, ale Opus Dei i biskupstwo rozpoczęły rozmowy w celu aktualizacji ram prawnych i przekształcenia Torreciudad, jeśli to konieczne, w sanktuarium diecezjalne.
W tym przypadku biskup działał, stosując zasady, które uważa za obowiązujące, a które są określone w kanonach 556 i 557 Kodeksu Prawa Kanonicznego.
Kto finansuje Torreciudad?
Od czasu przekazania Opus Dei użytkowej części starej pustelni Torreciudad, Prałatura jest odpowiedzialna za jej renowację, utrzymanie i późniejsze naprawy, a także promowanie kultu i zagwarantowanie dostępu pielgrzymom. Opłaciła również budowę nowego kościoła w stonowanym stylu, zakorzenionym w lokalnej tradycji architektonicznej. Do tego należy dodać modernizację przestrzeni ewangelizacyjnych, które zostały przeprowadzone w Torreciudad w ostatnich latach, które dały początek nowoczesnym przestrzeniom muzealnym i katechetycznym.
Za wsparcie finansowe kompleksu Torreciudad odpowiedzialne jest stowarzyszenie cywilne Patronato de Torreciudad, organizacja non-profit o charakterze użyteczności publicznej, której jednym z celów jest wspieranie sanktuarium Torreciudad i promowanie pielgrzymek. Obecnie przewodniczy jej kobieta, Mª Victoria Zorzano. Kuratorium zbiera darowizny i datki niezbędne do pokrycia wydatków Torreciudad, które są dodawane do innych źródeł dochodu. Diecezja nie wnosi żadnego wkładu. Od 1962 r. Torreciudad płaci diecezji pewną kwotę w uznaniu gołej własności, która nadal należy do diecezji. Uzgodniona wówczas kwota wynosi obecnie równowartość 19 euro rocznie.
Jakie są następne kroki?
Ogólnie rzecz biorąc, najnowsza historia Torreciudad charakteryzuje się umiędzynarodowieniem kultu maryjnego, a przede wszystkim jego konsolidacją jako miejsca modlitwy za rodzinę i dla rodzin.
W tym kontekście coroczne Maryjne Dni Rodziny to liczne uroczystości, często pod przewodnictwem biskupów z wielu hiszpańskich diecezji, podczas których świętość i przyszłość rodziny są w szczególny sposób składane w ręce Maryi Dziewicy.
Kolejnemu, 16 września, będzie przewodniczył biskup diecezji Barbastro-Monzón, bp Ángel Pérez Pueyo. Do tego czasu powinno zostać wyjaśnione, czy prawowitym rektorem jest, zgodnie z decyzją biskupa i od 1 września, José Mairal, proboszcz parafii Bolturina-Ubiergo, czy obecny rektor. Ángel LasherasTen ostatni odwołał się od ostatniej nominacji do właściwej dykasterii watykańskiej.
Można odnieść wrażenie, że teraz rozpocznie się długi proces sądowy, który pozwoli ustalić zasadność argumentów przedstawionych przez obie strony, ale także okres, w którym obie strony będą mogły dowiedzieć się więcej o swoich racjach i osiągnąć porozumienie, które je uwzględni.