500 lat Ewangelii na FilipinachFilipińscy katolicy świętują 500 lat ewangelizacji z zachętą papieżaSłowa nuncjusza Jego Świątobliwości, bpa Bernardito Auzy z Filipin, są częścią jego wizyty na Wydziale Teologicznym, gdzie wziął udział w dniu upamiętniającym 500-lecie ewangelizacji FilipinUdział wzięli także Francisco Pérez, arcybiskup Pampeluny, oraz monsignor Ignacio Barrera, prorektor Uniwersytetu Nawarry.
W swoim wystąpieniu Nuncjusz Auza podkreślił niektóre daty i znaczenie przybycia pierwszej wyprawy, która miała okrążyć świat. Rejs Ferdynanda Magellana i Juana Sebastiana Elcano w 1521 roku, dzięki któremu "Ewangelia dotarła na Wyspy Filipińskie".
"Wyprawa Ferdynanda Magellana dotarła na Filipiny, na wyspę Samar, 16 marca 1521 r. 30 tego samego miesiąca marca, w niedzielę wielkanocną, na wyspie Limasawa została odprawiona pierwsza Msza św. 14 kwietnia w Cebu odbyły się pierwsze chrzty. 27 kwietnia Magellan zginął w bitwie pod Mactan. I od tego dnia aż do powrotu do Sanlúcar de Barrameda, Sebastián Elcano przejął dowodzenie nad tym, co miało być pierwszym rejsem dookoła wyspy Cebu. "do całej okrągłości". świata. Szczegóły te dotarły do nas dzięki kronikarzowi wyprawy, Wenecjaninowi Antonio Pigafetcie, który był jednym z 18 ocalałych mężczyzn.
Później nastąpiła "prawdziwa inauguracja ewangelizacji", wraz z "przybyciem w 1565 roku z Nowej Hiszpanii drugiej ekspedycji Korony Hiszpańskiej z woli Filipa II, dzieła dwóch Basków": Miguel López de Legazpi (ur. w Zumárraga, Guipúzcoa, rok 1502; zm. w Manili rok 1572), oraz augustianin Andrés de Urdaneta (ur. w Villafranca de Oria, Guipúzcoa, rok 1508 i zm. w Meksyku rok 1568) i jego augustiańscy towarzysze".
Dziś, pięć wieków później, dodał nuncjusz papieski, "Filipiny mają 86 okręgów kościelnych z prawie 100 milionami ochrzczonych". Od 85 do 87% ogółu mieszkańców to katolicy. Filipińczycy praktykują swoją wiarę bez kompleksów. Wiara jest publicznie wyznawana i przejawia się poprzez żywą religijność ludową".
Dlatego Ojciec Święty Franciszek w homilii podczas Mszy św. 14 marca 2021 r. w Bazylice św. Piotra mógł powiedzieć: "Drodzy bracia i siostry, minęło pięćset lat, odkąd chrześcijańskie przepowiadanie po raz pierwszy dotarło na Filipiny. Otrzymaliście radość Ewangelii: Bóg tak nas umiłował, że dał za nas swojego Syna. I tę radość widać w Twoim narodzie, widać ją w Twoich oczach, na Twoich twarzach, w Twoich pieśniach i w Twoich modlitwach. Radość, z jaką niesiecie swoją wiarę na inne ziemie".
XV i XVI wiek, Wiek odkryć
Do apelu nawiązał biskup Auza "Wiek odkryć", XV i XVI wieku. "Europejscy nawigatorzy dokonywali wtedy naprawdę doniosłych wyczynów - powiedział. I wymienił "trzy najbardziej spektakularne i mające największy wpływ na historię". Pierwsza, to "odkrycie" Ameryki w 1492 roku przez Krzysztofa Kolumba. Drugi - "odkrycie" szlaku przyprawowego przez wschodnie przejście przez Portugalczyka Vasco da Gamę, który w 1498 roku dotarł do Calicut (Kozhikode) w południowo-zachodnich Indiach, łącząc drogą morską Zachód ze Wschodem.
Trzeci - "odkrycie" drogi przyprawowej przez przejście zachodnie, dzieło dwóch wielkich żeglarzy: urodzonego w Sewilli Portugalczyka Ferdynanda Magellana, który w 1521 r. dotarł do Wysp Filipińskich, gdzie zginął w bitwie pod Mactan (27 kwietnia 1521 r.) w niespełna dwa miesiące po przybyciu wyprawy na wyspy (16 marca 1521 r.), oraz Baska Juana Sebastiana Elcano, który zakończył pierwszy rejs dookoła świata, przepływając przez Wyspy Korzenne w drodze powrotnej do Sanlúcar de Barrameda drogą wschodnią, mimo gróźb Portugalczyków za wyraźne pominięcie traktatu z Tordesillas z 1494 roku".
"To trzecie wielkie wydarzenie historyczne - powiedział Nuncjusz Auza - jest tym, które interesuje teraz naszą dysertację, ponieważ to dzięki tej podróży Magellana i Elcano Ewangelia dotarła na Wyspy Filipińskie. W tym miejscu muszę zaznaczyć, że choć pierwsze chrzty miały miejsce w Cebu 14 kwietnia 1521 roku, to śmierć Magellana w bitwie pod Mactan (dwa tygodnie później, 27 kwietnia) spowodowała natychmiastowe wyruszenie niedobitków wyprawy, odtąd pod dowództwem Sebastiana Elcano, w kierunku Wysp Korzennych, aż do powrotu do Sanlúcar de Barrameda drogą wschodnią".
Misjonarze, "wielcy bohaterowie praw człowieka".
W tym momencie monsignor Auza przeszedł bezpośrednio do oceny akcji ewangelizacyjnej z punktu widzenia praw człowieka i perspektywy. "Mimo kontrowersji, błędów i nadużyć w czasach "odkryć" i kolonizacji" - powiedział - "nie można zaprzeczać ani lekceważyć osiągnięć tamtych czasów". Hiszpania powinna być dumna ze sprawności globalizacji ery nowożytnej i z jej wkładu, na przestrzeni wieków, w historyczne kształtowanie cywilizacji, którą znamy dzisiaj.
Rzeczywiście, podkreślił, "działanie Magellana, a wcześniej Kolumba, z ich podróżami i eksploracjami, spowodowało wytworzenie nowej wiedzy, tożsamości, wartości, mieszanki ludów i kultur". Można powiedzieć, że stworzyli oni w Nowym Świecie "latynoską tożsamość", w szczególności z językiem i religią. W Hiszpanii doświadczenia ewangelizacyjne wielu misjonarzy, którzy walczyli w obronie praw człowieka ludności tubylczej, uwrażliwiły na ten nieunikniony aspekt społeczeństwa i współżycia między narodami. W tej dziedzinie warto wymienić chociażby dominikanów Antonio de Montesino w Santo Domingo i Wenezueli. Bartolomé de las Casas w Chiapas i Ameryce Środkowej. A w Manili - Domingo de Salazar".
"W kontekście naszych czasów - powiedział filipiński nuncjusz - nie mam wątpliwości, że tych misjonarzy trzeba uznać za wielkich bohaterów praw człowieka ludów tubylczych". Podczas gdy Deklaracja Narodów Zjednoczonych o prawach ludów tubylczych Prawa ludów tubylczych została przyjęta w 2007 roku, zaledwie dwadzieścia pięć lat temu, bo już w 1511 roku w Santo Domingo Antonio de Montesino głosił kazania potępiające niesprawiedliwości i przemoc encomenderos wobec ludności tubylczej".
Trzech papieży na Filipinach
"Trzej papieże, którzy odwiedzili Filipiny - św. Paweł VI w 1970 roku, św. Jan Paweł II w 1981 i 1995 roku oraz Franciszek w 2015 roku - podkreślili, że Kościół katolicki był przez wieki zaczynem i duszą filipińskiego społeczeństwa" - dodał w innym punkcie wykładu nuncjusz Jego Świątobliwości. "Ukształtowała" ona kulturę filipińską "przez kreatywność wiary" i ożywiła ją przez Ewangelię miłosierdzia, przebaczenia i solidarności w służbie dobra wspólnego. To są wartości kulturowe i duchowe, które otrzymaliśmy. To są te same wartości, którymi musimy się dzielić z innymi. Obdarowani, aby dawać; musimy dawać w zamian. Taki jest sens i wartość wydarzeń upamiętniających 500-lecie ewangelizacji Wysp Filipińskich".
Biskup Bernardito Auza na zakończenie powiedział, że "wiara chrześcijańska jest najważniejszym dziedzictwem, które my Filipińczycy otrzymaliśmy od Hiszpanii" i rozpoczął przesłanie: "Ewangelizacja jest zadaniem i odpowiedzialnością, której żąda od nas Matka Kościół". Podobnie jak w większości części świata, społeczeństwo filipińskie przeżywa obecnie sekularyzację. Dlatego też hasło V Stulecia Ewangelizacji, Obdarowani, by dawać, inspirowane Ewangelią św. Mateusza: "łaskawie otrzymaliście, łaskawie dajcie". (Mt 10,8), ma podwójny cel: nową ewangelizację i promocję ewangelizacji. ad gentes. Modlimy się o ciągłość tego dzieła ewangelizacyjnego, które tysiące i tysiące hiszpańskich misjonarzy przyniosło na Filipiny, aby w naszych dniach Ewangelia nadal jaśniała na naszych twarzach i w naszym życiu, a inspirując dzieło pokoju i miłości, osiągnęliśmy powszechne współżycie, coraz bardziej ludzkie, coraz bardziej braterskie, coraz bardziej pokojowe. Laudato si i więcej Fratelli tutti".
Dzięki hiszpańskim misjonarzom
Wcześniej nuncjusz filipiński wyraził "głęboką wdzięczność dla wszystkich misjonarzy, którzy udali się z Hiszpanii na Filipiny i z Filipin do rozległego świata azjatyckiego, do Chin, Japonii, Wietnamu i całych Indochin". Tak wielu zginęło jako męczennicy na tych ziemiach, z wyjątkiem Filipin (bo Filipińczycy nie zabili żadnego misjonarza!)".
Furthermore, he added that he "would like to mention in particular three convents in Spain, that I know of, from where thousands and thousands of missionaries left for the missions in the East: the Augustinian convent in Valladolid (Castilla), from where more than three thousand missionaries left for the East; the Recollect convent in Monteagudo (Navarra), from where more than two thousand missionaries left, many of them were missionaries in the islands of Visayas (Bohol, Cebu, Negros, Palawan etc.), like St. Ezekiel Moreno; and the Royal convent of Santo Tomas, in Avila, of the Dominicans of the missionary Province of Santo Rosario, from where many professors of the University of Santo Tomas, in Avila, left for the missionary Province of Santo Rosario, from where many professors of the University of Avila left.), takich jak św. Ezechiel Moreno; oraz królewski klasztor Santo Tomas, w Avila, dominikanów z misyjnej prowincji Santo Rosario, skąd pochodziło wielu profesorów Uniwersytetu Santo Tomas w Manili i innych misjonarzy na Wschodzie".
Ponad 300 filipińskich studentów w Nawarze
Dziekan Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Nawarry Gregorio Guitián przypomniał, że dzień ten stanowi "okazję do spojrzenia z perspektywą na ewangelizację Filipin prowadzoną przez tak wielu ludzi, poruszonych miłością do Boga i swoich braci: 'Dziś jest radosną rzeczywistością, że Kościół filipiński oddaje wielu krajom to, co kiedyś otrzymał i jest potężną siłą misyjną w wielu krajach Zachodu'".
Dziekan zauważył też "obfite powody do świętowania 500-lecia ewangelizacji Filipin". Na wydziałach kościelnych Uniwersytetu kształci się ponad 300 studentów, do których należy dodać wielu innych, którzy studiowali na kierunkach cywilnych. Mamy nadzieję, że czas spędzony na Uniwersytecie pozostawi ich z silnym pragnieniem służenia społeczeństwu i Kościołowi.
"Gregorio Guitián ponowił podziękowania dla biskupa Auzy za jego obecność na Uniwersytecie; dla prelegentów, profesora Inmaculady Alvy i profesora José Alviara; oraz dla uczestników, w tym arcybiskupa Francisco Péreza, arcybiskupa Pampeluny, i biskupa Ignacio Barrery, prorektora Uniwersytetu" - podał ośrodek akademicki.
Bernardito Auza, na początku swojego wykładu, podziękował Uniwersytetowi Navarry i dziekanowi Wydziału Teologicznego "za zorganizowanie tej konferencji naukowej, poświęconej m.in. 500 lat ewangelizacji Filipin. Uważam to za słuszną inicjatywę ze względu na fakt historyczny, a także ze względu na znaczącą obecność filipińskich studentów, którzy wtedy i teraz robią lub robili studia na tym prestiżowym Uniwersytecie".
